Hàng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp là các gia đình Việt lại làm mâm cơm cúng ông Công ông Táo về trời. Vậy chuẩn bị đồ lễ, cơm cúng, văn khấn như thế nào cho ngày 23 Tết? Có những kiêng kỵ gì cần tránh trong nghi lễ tiễn ông Táo về trời? Hãy cùng Tamlinh.org tìm hiểu.
Ý nghĩa lễ cúng ông Công, ông Táo?
Cúng ông Táo là truyền thống tốt đẹp có từ hàng ngàn năm nay của người dân Việt Nam. Ngày 23 tháng Chạp hàng năm, mỗi gia đình lại làm mâm cỗ cúng tiễn ông Táo về trời. Đây là ngày ông Táo về Thiên đình thông báo sự việc trong gia đình trong năm qua với Ngọc Hoàng. Việc thờ cúng ông Táo nhằm thể hiện sự mong muốn, Táo Quân giúp giữ bếp lửa gia đình để luôn hạnh phúc và ấm áp.
Ngoài ra, theo quan niệm của dân gian, Táo quân quanh năm chỉ ở trong bếp, biết hết mọi chuyện trong nhà, cho nên để Vua Bếp "phù trợ" cho mình được nhiều điều may mắn trong năm mới, người ta thường làm lễ tiễn đưa ông Táo về chầu Trời rất trọng thể. Đến trưa 30 Tết thì ông Táo lại có mặt ở hạ giới để tiếp tục công việc.
Những điều kiêng kỵ trong lễ cúng ngày 23 Tết
- Không bao sái, rút chân nhang, dọn dẹp không gian thờ cúng và bàn thờ trước khi làm lễ cúng. Các gia đình phải cúng xong mới được thực hiện việc bao sái và rút tỉa chân nhang.
- Người thực hiện nghi lễ cúng ông Công ông Táo phải giữ thân thanh sạch. Phụ nữ nếu trong chu kỳ kinh nguyệt nếu có thể nên để cho người thân trong nhà lễ cúng.
- Cá chép sau khi cúng xong phải thả vào nguồn nước sạch rộng lớn tránh việc thả xong có người bắt mất.
- Trước hôm cúng ông Công ông Táo tránh sinh hoạt vợ chồng, kiêng không quan hệ ân ái.
- Trong lúc khấn cúng phải giữ tâm thái hoan hỉ vui vẻ để tạo ra năng lượng tích cực trong thờ cúng và tâm linh.
- Khi hành lễ ăn mặc chỉn chu sạch sẽ kín đáo tránh hở hang.
Chuẩn bị đồ cúng ông Công ông Táo
Chuẩn bị vàng mã
- Mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn.
- Tiền vàng.
- 1 chiếc áo, 1 đôi hia bằng giấy và hình cá chép bằng giấy.
- Sớ Ông Công Ông Táo: Sớ này khá quan trọng nhưng không bắt buộc
Nếu là người sống xa xứ, hoặc không có điều kiện chuẩn bị đồ mã, sớ thì cũng không cần phải lo lắng. Đàn sơ lễ mọn, nhưng tâm thành sống tốt thì cũng ổn thoả cả. Đàn to cỗ lớn, nhưng tâm ác sống hèn thì cũng không giải quyết vấn đề gì. Phật Thánh Gia Tiên bề trên không thiếu gì vài ba đồ mã, không chuẩn bị được cũng không sao.
Chuẩn bị mâm cỗ
Tuỳ theo từng nhà, tuy nhiên bạn cũng có thể tham khảo mâm cỗ cúng 23 Tết như sau:
- - Thịt heo luộc.
- - Gà luộc hoặc quay.
- - Đĩa rau xào.
- - Hành muối.
- - Xôi gấc
- - Giò heo
- - Canh mọc.
- - Cá chép
- - Trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu,…
Có thể chuẩn bị thêm 3 con cá chép sống để Táo Quân cưỡi về trời hoặc thời nay có cá giấy. Khi thả cá không vứt mạnh cá xuống hồ, rất dễ dập bụng mà chết, túi nilon cũng không nên vứt cả xuống - ô nhiễm sông hồ)
Đồ cúng cần đủ 5 thứ:
- Nến - để thêm lộc thêm lửa
- Hương - để thắp nén tâm hương kết nối với thế giới tâm linh
- Hoa - để mang hương thơm mát lành đến với gia đình, bậc bề trên
- Quả - mang lại sự no đủ
- Thực ( đồ ăn ) - để thụ lộc sau đó. Quan niệm cơ bản nhất. Trước cúng sau ăn. Lòng thành là được. Ăn gì thì cúng nấy. Muốn dâng gì thì chuẩn bị nấy.
Cỗ chay thì gồm có: hương, hoa, nến, đèn, chè, thuốc, bánh kẹo, đĩa hoa quả tuỳ tâm, nước ngọt, nước trắng,
Cỗ mặn thì có: bánh kẹo, xôi, gà, chân giò bánh chưng, bát canh măng nấm, rượu bia, thuốc lá, trầu cau
Thời gian lễ cúng ông Công ông Táo
Lễ cúng ông Táo cần phải được thực hiện trước khi ông Táo bay về trời báo cáo Ngọc hoàng, tức là trước 12h ngày 23 tháng Chạp.
Vì vậy, tùy theo điều kiện thời gian của từng nhà có thể cúng ông Táo vào trưa, tối ngày 22 tháng Chạp hoặc sáng 23 tháng Chạp.
Địa điểm cúng ông Công ông Táo về trời
Có người quan niệm Táo Quân là thần Bếp núc nên tiến hành cúng dưới bếp. Tuy nhiên, đây là cách hiểu sai. Mặc dù gọi là cúng Táo Quân nhưng đây là cách nói tắt, chứ thực ra lễ cúng Táo Quân ngày 23 tháng chạp là cúng chung ba vị Thần Đất, Thần Nhà và Thần Bếp, dân gian thường gọi chung là Thần linh, Thổ địa, được thờ trên ban thờ.
Vì vậy, việc hành lễ phải được tiến hành tại ban thờ chính, là nơi trang trọng nhất trong nhà chứ không thể thực hiện ở bếp. Hơn nữa, bếp là nơi nấu nướng, chế biến thực phẩm nên thường bị coi là nhếch nhác, nếu hành lễ ở đây sẽ thiếu trang trọng.
Văn khấn cúng ông Công ông Táo về trời 23 Tết
Bài khấn nôm ngắn gọn nhất cho các bạn hay quên, theo văn khấn cổ truyền Việt Nam
BÀI KHẤN 1:
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương!
Con kính lạy Ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại:…………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, kính dâng Tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm.
Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô A di đà Phật! (3 lần).
*********************************************************************
BÀI KHẤN 2: Dành cho các bạn muốn khấn lời hay ý đẹp, các bạn theo đạo Mẫu
Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con kính lạy:
- - Chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- - Đông trù từ mệnh táo phủ thần quân, ngũ phương long mạch, tiền hậu địa chủ, tiếp dẫn tài thần.
Tín chủ con là: ... đồng gia hiệp đẳng.
Ngụ tại số nhà: .... .
Nhân ngày 23/Chạp năm ...... tín chủ con cùng toàn gia thành tâm sửa soạn hương hoa, đăng trà, quả thực, xiêm hài áo mũ, tịnh cúng phu trần, biện lên trước án, dâng hiến Tôn thần, đốt nén hương tâm, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính thỉnh: Ngài Đông trù từ mệnh, Táo phủ thần quân, Ngũ phương Long mạch, Tiền chủ Hậu chủ, chư vị Tôn thần, giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật, soi xét lòng trần, thùy từ chứng giám.
- Ngưỡng mong: Trong năm sai phạm, các lỗi các lầm, cúi xin Tôn thần, gia ân châm trước, biến hung thành cát, cải họa vị tường, ban tài tiếp phúc, phù hộ toàn gia, nam nữ trẻ già, thân cung khang thái, mệnh vị diện trường, gia đạo hưng long, thương mại hanh thông, lộc tài quảng phát, công danh thành đạt, sự nghiệp viên thành.
Dãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
A Di Đà Phật (3 lần)
Bài khấn cúng Táo Quân: Dành cho các bạn muốn khấn thật đầy đủ các vị các ngài:
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
Con xin cung thỉnh đức vua cha Ngọc Hoàng Thượng Đế, Đức vua cha Bát Hải, Đức vua cha Thủy Tề, Hội đồng đức vua cha. Quan nam tào bắc đẩu, tứ đại thiên vương, thiên long hộ pháp.
Con xin cung thỉnh Ngũ vị Hoàng tử, ngũ vị Tiên Ông.
Con xin cung thỉnh Đức Hoàng Thiên Quốc mẫu, Mộc Công thiên mẫu, Mẫu Bát Hải, Mẫu Thủy tề. Thánh mẫu Cửu trùng thiên.
Con xin cung thỉnh Đức phật a di đà dược sư lưu ly quang như lai Phật. Con xin cung thỉnh đức Phật thích ca mâu ni, giáo chủ cõi cực lạc sa bà như lai. Con xin cung thỉnh Đức Phật mẫu Chuẩn Đề quan thế Âm bồ tát. Con xin cung thỉnh Đức phật Hoàng Trần Nhân Tông, cùng muôn ngàn chư vị Phật, chư vị Bồ tát, các chư vị La hán, các đức Hộ pháp.
Con xin cung thỉnh các Vua, các Mẫu, các chầu các quan, Mẫu đệ nhất, Mẫu đệ nhị, Mẫu đệ tam, tam tòa đức Thánh mẫu.
Con xin cung thỉnh Tứ phủ chầu bà, Tứ phủ vạn linh, long thiên thánh chúng vị tiền.
Con xin cung thỉnh các vị tiên thiên, tiên thánh, tiên thần, Đức thánh Tản Viên Sơn Thần, Đức thánh Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, các thánh cô, thánh cậu, hồn thiêng sông núi.
Con xin cung thỉnh các Quan thần linh bản địa, Thần hoàng bản thổ, Thần công thổ địa, Thần tài, Thần quân, Táo công muôn vàn chư vị thân linh đang cai quản nơi này…(Địa chỉ nhà mình).
Con xin cung thỉnh đức thánh tổ dòng họ bố hoặc (Nhà chồng) Bà cô tổ dòng họ…, các cụ tổ tiên hai bên nội ngoại, các hội đồng bà cô, ông mãnh, các vong linh, hương hồn dòng họ……, các cô bé đỏ cậu bé đỏ.
Hôm nay nhân ngày ông công, ông táo về trời Chúng con: (họ tên chồng, vợ rồi đến các con….)
Có nén hương, cùng hoa thơm, quả ngọt, bánh, kẹo, trầu cau, thuốc lá... mâm cơm đạm bạc với lòng thành kính dâng lên Trời, phật, các cung các cõi linh thiêng. Ông Công, ông Táo chủ thần quân. cùng xin các ngài cho gia tiên tiền tổ chúng con về cùng dự cho được thân mật được linh thiêng.
Kính thưa các ngài, các cung các cõi linh thiêng, cả năm vừa qua, Ông Công, Ông táo đã hết lòng chăm lo săn sóc về sức khỏe, lộc tài, sự an lành cho gia đình chúng con. Trước hết chúng con xin được tạ ơn, tấm lòng quảng đại, vị tha, sự quan tâm chu đáo của các ngài.
Là người trần nên còn nhiều tham, sân si. Chúng con đang ngày đêm, cố gắng tu sửa, bớt dần, thói hư, tật xấu.
Cầu xin các ngài về Trời, mở lòng từ bi, thương lấy chúng con. Báo cáo với Ngọc Hoàng Thượng Đế. Dù chưa được đức hạnh, nhưng chúng con vẫn đang đêm ngày, cố gắng tu sửa, đức, hạnh, hiếu nghĩa. Các ngài xin cho gia chung được âm phù, dương trợ, được trên kính, dưới nhường, được bạn bè người thân giúp đỡ, để công việc được thuận buồm xuôi gió. Cho chúng con nhà cửa yên ấm, bình an, vợ chồng hạnh phúc, các con khỏe mạnh. Có lộc, có tài, có điều kiện, có phương tiện, để làm phúc làm thiện, tích phúc, tích đức. Là những điều kiện để chúng con tu sửa, được nhanh hơn, tốt hơn. Mong các ngài đi đường, vui vẻ, mát lành.
Chúng con sớm mong được đón các ngài trở về đón Tết với gia đình.
Lễ mọn lòng thành xin các ngài, các cung các cõi linh thiêng chấp lễ, chấp lời cầu xin thỉnh nguyện.
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
Nam mô a di đà phật
******************************************************
Sau đấy đợi hương tàn 2/3 thì xin phép hạ lễ hoá vàng, thả cá chép (do có quan niệm hơi cầu kỳ là khi hương còn đang cháy thì hoá vàng mới nhận được, có nhà đợi hương tàn hẳn mới hạ lễ, thực ra mà nói cũng không sao.
Như vậy là hoàn thành.
Lưu ý:
- Nhà mình hay ở thuê cũng có thể lễ, nhưng không bắt buộc phải lễ. Hãy lễ khi bạn muốn, chứ đừng cưỡng ép bản thân.
- Khi đã thắp hương cúng ông Táo, lưu ý quan niệm không xả nước khi đang lễ, tránh trôi lộc. Sau khi lễ xong dùng nước bình thường.
- Khi lễ nên thắp nến cho soi sáng đàn lễ. Sau đấy thì có thể đợi nến tự cháy hết hoặc chủ động tắt nến. Một số quan niệm cầu kỳ cho rằng không nên thổi nến vì thổi thì bay mất lộc, hoặc quan niệm khác kiếp này thổi nến kiếp sau sứt môi. Vậy nên thay vì thổi nến có thể lấy 1 cái đĩa nhỏ úp ngược lên cốc để dập nến
- Khi khấn, nên khấn ra thành tiếng, không to quá không lẩm nhẩm, vì phải thành âm thanh thoát ra miệng thì mới dễ linh ứng
- Khi hoá vàng, hoá sớ đầu tiên, rồi đến quần áo, rồi đến tiền vàng, khi cời cho cháy nhanh không chọc mạnh kẻo rách đồ mã.
- Tuỳ theo vùng miền mà đồ mã có sự thay đổi khác, nhưng đồ mã chỉ là thứ yếu, không cần quá cầu kì.
- Khi thả cá. Thả nhẹ nhàng. Không vứt cá đùng xuống nước. Cá dễ dập bụng mà chết.
- Không vứt cả túi nilon xuống nước, ô nhiễm môi trường.
- Chân nhang và tro đem hoá là được. Đừng đổ hết xuống ao hồ. Truyền thống là nên giữ nhưng văn mình cần phải phát huy cho hợp thời đại.
Tamlinh.org
