TS.Anna, phát ngôn viên Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Mỹ đã nói rằng "Giấc ngủ tốt là liều thuốc kháng bệnh hoàn hảo cho mọi đứa trẻ". Vậy để rèn trẻ tự ngủ ngoan, cha mẹ cần chú ý đến vấn đề gì?
Tuy nhiên, trẻ con thường ham chơi và sợ phải đi ngủ vì nghĩ rằng đi ngủ sẽ mất cơ hội được chơi vui cùng mọi người. Do đó, khi gia đình có trẻ nhỏ bố mẹ được khuyên nên thiết lập luật ngủ để trẻ dễ dàng chấp nhận hơn.
* Luật ngủ đơn giản cho trẻ như sau:
1. Thiết lập giờ ngủ ban đêm hầu như cố định mỗi ngày-để trẻ chấp nhận có ngày có đêm. Khi đọc sách, bạn có thể nhấn mạnh ban ngày mọi người làm gì, ban đêm mọi người cần ngủ, ngủ như thế nào, tại sao... Giờ ngủ được khuyên là không nên trễ hơn 10 giờ tối để các hormone tăng trưởng có đủ thời gian làm việc trong đêm.
2. Trước 20-30 phút giờ ngủ, kéo tất cả hoạt động trên giường, tắt TV, điện thoại, Ipad. Chỉ dành thời gian này để nói chuyện chơi, kể chuyện, đọc sách. Tất cả đều diễn ra trên giường. Điều này giúp trẻ hiểu giờ chơi và giờ ngủ là cần rạch ròi.
3. Khi đến giờ, hôn bé, chúc con ngủ ngon và tắt đèn. Nói với trẻ: chúng ta đi ngủ thôi. Cha mẹ muốn luật ngủ thành công thì cũng nên ngủ cùng bé ít nhất 3-4 tuần. Nếu cha mẹ có việc phải làm thì có thể thức dậy khi bé đã ngủ.
Thời gian ngủ phù hợp cho trẻ theo tuổi
Tổng số giờ ngủ của trẻ từng độ tuổi trong ngày được khuyên là nên nằm trong vùng màu xanh đậm, và ít nhất không ra khỏi vùng màu xanh nhạt là ổn (xem hình đính kèm bên trên). VD, trẻ 1-2 tuổi nên ngủ 11-14 tiếng/ngày gồm cả giấc ngủ ngày và đêm, không nên ngủ ít hơn 9h/ngày và cũng không nên ngủ quá 16/ngày.
Cụ thể:
Trẻ từ 1 – 4 tuần:
Với trẻ sơ sinh cần phải ngủ khoảng 15 – 18 giờ mỗi ngày, mỗi giấc ngủ thường kéo dài từ 2 – 4 giờ. Tuy nhiên, đối với trẻ sinh non thì thời lượng ngủ có thể lâu hơn còn những trẻ bị đau bụng thì có thể ngủ ít hơn. Ở giai đoạn này, do trẻ chưa hình thành đồng hồ sinh học riêng, nên giấc ngủ thường không theo chu kỳ ngày đêm. Đây chính là giai đoạn mà trẻ cần được ngủ nhiều nhất.
Trẻ từ 1 – 4 tháng:
Cần ngủ từ 14 – 15 tiếng mỗi ngày. Khi trẻ được từ 6 tuần tuổi trở đi, trẻ thường ngủ ít đi một chút. Tuy nhiên, thời gian ngủ lại dài hơn và kéo dài từ 4 – 6 tiếng, thường có xu hướng ngủ nhiều hơn vào buổi tối.
Trẻ từ 4 tháng tới 1 tuổi:
Ở giai đoạn này, lý tưởng nhất là trẻ ngủ được 15 tiếng mỗi ngày, nhưng thực tế ở trẻ dưới 11 tháng tuổi thường chỉ ngủ được khoảng 12 tiếng mỗi ngày. Đây là giai đoạn quan trọng nhất để tập cho trẻ hình thành một thói quen ngủ lành mạnh vì lúc này trẻ đã bắt đầu hòa nhập nhiều với xã hội và chu kỳ ngủ cũng bắt đầu với giống người lớn.
Ở trẻ dưới 6 tháng thường ngủ khoảng 3 lần vào ban ngày, và giảm xuống còn 2 lần khi trẻ được 6 tháng tuổi. Buổi sáng, trẻ thường bắt đầu ngủ từ khoảng 9 giờ và kéo tới khoảng mười giờ. Buổi trưa, bắt đầu từ khoảng giữa trưa tới khoảng 2 giờ chiều và ngủ kéo dài khoảng một hoặc hai tiếng. Buổi chiều, trẻ có thể bắt đầu ngủ từ khoảng 3 – 5 giờ. Khi được 6 tháng tuổi (ở một số trẻ có thể sớm hơn), thể chất của trẻ đã phát triển và có khả năng ngủ được qua đêm.
Trẻ từ 1 – 3 tuổi:
Cần ngủ từ 12 – 14 tiếng mỗi ngày. Khi trẻ được 1 tuổi thì giấc ngủ buổi sáng sẽ dần mất đi, và thường chỉ có một giấc ngủ ngắn buổi trưa vào ban ngày. Khi trẻ biết đi, lý tưởng cần có 14 tiếng ngủ mỗi ngày, nhưng thực tế thì trẻ chỉ được ngủ khoảng 10 tiếng. Ở phần lớn trẻ từ 21 – 36 tháng, vẫn cần ngủ trưa và thời gian kéo dài khoảng từ 30 phút tới một tiếng. Buổi tối trẻ thường bắt đầu ngủ từ 7 – 9 giờ tối và thức dậy từ khoảng 6 – 8 giờ sáng.
Trẻ từ 3 – 6 tuổi:
Cần ngủ khoảng 10 – 12 tiếng mỗi ngày. Ở giai đoạn này, buổi tối trẻ thường bắt đầu ngủ từ khoảng 7 – 9 giờ tối và dậy khoảng từ 6 – 8 giờ sáng. Từ 3 tuổi trở đi, hầu hết trẻ vẫn còn ngủ trưa, tuy nhiên khi được 5 tuổi thì hầu như trẻ không còn ngủ trưa nữa. Thời gian ngủ trưa càng ngắn thì sẽ tốt cho trẻ hơn. Từ 3 tuổi trở đi, phần lớn các trẻ đã hình thành được thói quen ngủ của mình.
Trẻ từ 6 – 12 tuổi:
Ở giai đoạn này, trẻ đã có những hoạt động ở trường, xã hội và gia đình, nên buổi tối trẻ sẽ thường bắt đầu ngủ sớm hơn. Buổi tối, chúng thường bắt đầu ngủ lúc 9 giờ tối và thức dậy từ khoảng 7 – 10 giờ sáng. Ở giai đoạn này, trẻ cần được ngủ đủ từ 9 – 12 tiếng mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu mỗi ngày trẻ chỉ ngủ được trung bình khoảng 9 tiếng thì cũng vừa đủ.
Trẻ từ 12 tuổi trở lên:
Cần ngủ 7 – 11 tiếng mỗi ngày. Ở giai đoạn này, các em có nhiều hoạt động hơn nên giấc ngủ là rất quan trọng để lấy lại sức khỏe. Tuy nhiên, với áp lực học hành, có nhiều em đã không ngủ đủ giấc mỗi ngày. Do đó, phụ huynh cần để ý nhiều hơn tới giấc ngủ của các em.
Thiết lập thói quen lành mạnh cho trẻ ngủ là điều rất quan trọng, vì giấc ngủ đảm bảo cho sự phát triển toàn diện ở trẻ. Cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp trong bài viết trên để hình thành đồng hồ sinh học và đảm bảo an toàn cho trẻ trong quá trình ngủ.
