Trong tất cả mọi nghi lễ thờ cúng của người Việt, từ lễ to đến lễ nhỏ đều phải có gà luộc. Nhưng để luộc gà cúng đẹp, ngon, không bị đen đầu, không nứt hay đỏ là cả một vấn đề. Hãy cùng Tamlinh.org xem cách luộc gà cúng lễ, Tết đúng chuẩn, đẹp mắt và một vài kiêng kỵ khi thắp hương gia tiên bằng gà luộc.
Không phải ai cũng có thể luộc gà đẹp và ngon, nhất là gà dùng làm lễ. Nhà nào có các bà, các chị hay đi lễ sẽ rất cầu kỳ trong cách tạo dáng gà lễ. Chưa kể gà luộc để ăn hàng ngày, muốn ghi điểm cũng khó chút xíu với các mẹ bận và luôn vội.
Cách chọn gà ngon
- Nên chọn gà ta để chắc thịt và thơm ngon.
- Gà sống: Chọn con gà khỏe mạnh, mắt sáng, mào đỏ, dựng, không có tiếng khò khè. Lông gà có màu sáng, bóng mượt, áp sát thân. Chân gà thẳng, thon nhỏ, da chân vàng đều, sáng bóng.
- Gà thịt sẵn: chọn con có da màu vàng nhạt tự nhiên, mỏng đều toàn thân, thịt săn chắc, phao câu nhỏ, có ít mỡ ở phần cổ và phần đùi.
Cách buộc lạt để tạo dáng gà cúng đẹp
Hướng dẫn buộc gà cúng kiểu cánh tiên
Buộc gà cúng kiểu cánh tiên được sử dụng nhiều trong các dịp lễ, tết. Gà luộc kiểu cánh tiên đẹp phải đạt 2 yêu cầu gồm: đầu gà ngẩng cao và 2 cánh xòe ra đều nhau như đang ngồi.
- Sau khi rửa sạch gà, dùng dao khứa nhẹ 2 cánh rồi đan chúng lại sao cho 2 phần khớp chạm nhau để cánh xòe ra.
- Cài đầu gà vào giữa 2 cánh rồi dùng dây lạt buộc cố định.
- Dùng dao khứa vào chân gà, sau đó nhét chúng vào trong bụng.
Buộc gà cúng kiểu gà bay
Kiểu buộc gà cúng này khá đơn giản. Bạn nhẹ nhàng bẻ 2 cánh gà và vắt ngược lên phía lưng, rồi dùng dây lạt buộc cố định ở phần khớp xương cánh lên phần đầu gà. Phần chân xếp lại gọn gàng lại là được.
Buộc gà cũng kiểu gà quỳ
Dùng dao khứa nhẹ ở khớp chân rồi bẻ quặp 2 chân gà ra phía sau, rồi cố định lại bằng dây để tạo dáng đang quỳ tự nhiên. Khép 2 cánh vào sát sườn gà, dùng dây lạt cố định với phần đầu sau cho đầu gà dựng thẳng lên.
Buộc gà cúng kiểu gà chầu
Bạn dùng dao nhỏ, rạch đường nhẹ 2 bên cổ gà, ở vị trí gần mép miệng. Sau đó nhét 2 cánh vào sao cho phần đầu cánh thò ra hai bên ngoài của miệng. Dùng dây lạt buộc 2 chân gà khép sát vào thân.
Lưu ý: Khi buộc gà, các bạn không nên buộc quá chặt để tránh rách cánh hoặc sau khi luộc xong gà cúng sẽ có dấu dây không đẹp mắt.
Cách luộc gà sao cho ngon.
(Để đánh giá 1 con gà thực sự là ngon hay không ngon, 80% phụ thuộc vào cách bạn luộc. Vì nếu luộc chuẩn gà vẫn không ngon thì có thể khẳng định do gà)
Sơ chế gà cúng
Gà làm thật sạch, sát muối hạt khắp con gà (mạnh vừa phải để không rách da gà), để chừng 3-5 phút mới rửa sạch (làm thế này khi luộc gà ngon hơn và da gà cũng không dễ trầy xước). Bỏ vào nồi nước lạnh ngập 2/3 con gà hoặc ngập hết gà càng ngon!
Bắt đầu luộc gà
- - Không được đổ nước nóng hoặc nước sôi vào gà ngay. Nhiều người có thói quen đun nồi nước thật sôi rồi mới thả gà vào, nhưng làm vậy sẽ khiến da gà bị bong tuột, nhìn xấu, vì thế tốt nhất phải lấy nước nguội đổ vào cho ngập gà rồi mới bắt đầu luộc sẽ đẹp hơn.
- - Tùy vào gà to hay nhỏ, béo hay gầy, có già không thì thời gian luộc là tương đối khác nhau. Tuy nhiên luộc nhanh trung bình thì mất khoảng 30 phút.
Trong quá trình luộc gà tốt nhất là để lửa nhỏ, nếu nước sôi sùng sục sẽ khiến gà chín nhanh nhưng không được ngọt mềm, và khi lửa quá to sẽ dễ làm phần thịt ở đùi gà bi co lên rất xấu và là tối kị đối với các loại gà luộc để cúng vì phải yêu cầu hình thức đẹp.
Khi thấy nước sôi tầm 5 phút bạn nên vặn nhỏ lửa và đun thêm khoảng thêm 15 phút, để gà mới có thể chín vàng đều và da vàng óng, bạn có thể dùng tăm nhỏ chọc vào phần đùi gà, nếu không thấy nước đỏ chảy ra là gà chín. Khi bắc xuống bếp vẫn nên đậy kín vung trong khoảng 20 phút.
Sau khi gà luộc chín
- - Khi vớt gà ra bạn nên cho ngay vào nồi nước lạnh hoặc cho vào rổ inox rồi xối nước lạnh trực tiếp lên, sờ cho đến khi da gà nguội hẳn mới vớt hẳn ra hoặc không xối nước lên nữa nếu không da gà sẽ dễ bị thâm và khô.
- - Giã nát củ nghệ rồi vắt lấy nước trộn mỡ gà đã thắng. Khi thấy gà đã ráo nước thì quét một lớp hỗn hợp này dàn đều lên phần da gà khi đã ráo nước. Đảm bảo gà luộc sẽ trông thật bóng bẩy và căng mượt nhìn thật hấp dẫn. Bây giờ bạn chỉ cần chọn đĩa phù hợp rồi bày lên thôi.
Cách bày gà cúng
- Gà cúng để cả con: Đặt gà lên đĩa to, tháo dây bầy ngay ngắn, tiết, lòng đặt ở dưới bụng, mỏ gà ngậm một bông hồng đỏ.
- Lưu ý: Lợn quay ra, gà quay vào. Vì vậy khi sắp lễ phải sắp con gà quay đầu vào phía bát hương và tổ tiên. Không đặt gà quay đầu ra, chổng phao câu vào ban thờ là bất kính.
Nước chấm gà
Nước chấm gà bất bại là súp (bột canh), quất (chanh không ngon bằng quất với món này), ớt băm nhỏ, tiêu, đường 1 chút sữa đặc (có cũng được không có cũng không sao). Trộn đều tất cả lên là được.
Lỗi luộc và bày gà cúng. Không bày gà quay ra ngoài như thế này, rất bất kính.
Bạn thấy đó, với mẹo luộc gà vàng ngon và đẹp mắt thật không quá khó phải không nào, giờ chị em đã có thêm bí quyết nấu nướng rất hay cho mình, hãy nhanh tay thử thực hiện và bày trang trí đĩa thịt gà thật đẹp mắt các bạn nhé.
