Tháng 4 âm lịch là một trong những tháng được mong chờ nhất trong năm vì không chỉ có nhiều lễ hội mà còn là dịp vào hè. Vậy sắm lễ, văn khấn, bài cúng mùng 1, ngày rằm tháng 4 âm lịch như thế nào? Danh sách các lễ hội trong tháng 4 Âm lịch? Danh sách ngày tiệc Tứ phủ công đồng (Đạo Mẫu của Việt Nam) tháng 4 Âm lịch hàng năm? Hãy cùng Tamlinh.org tìm hiểu
SẮM LỄ CÚNG MÙNG 1, NGÀY RẰM THÁNG 4 ÂM LỊCH
Lễ cúng vào ngày mùng Một (lễ Sóc) và lễ cúng vào chiều tối ngày Rằm (lễ Vọng) thường là lễ chay: Hương, hoa, trầu cau, quả, tiền vàng. Ngoài lễ chay, các gia đình cũng có thể cúng thêm lễ mặn vào ngày này gồm: Rượu, thịt gà luộc, các món mặn.
Sắm lễ ngày mùng Một và ngày Rằm tháng Tư âm lịch chủ yếu là thành tâm kính lễ, cầu xin lễ vật có thể rất giản dị:
- - 1 chén rượu
- - 1 lọ hoa tươi
- - 1 đĩa quả tươi
- - 1 cốc nước
- - Trầu, cau
VĂN KHẤN MÙNG 1 THÁNG TƯ ÂM LỊCH
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân
Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch
Con kính lạy các ngài Ngũ phương Ngũ thổ, Phúc đức chính Thần
Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần
Con kính lạy các ngài Tôn thần cai quản trong xứ này
Hôm nay là ngày........ tháng..... năm .......
Tín chủ con là ......................................................
Ngụ tại........................ cùng toàn gia quyến thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa, Long Mạch, Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong xứ này.
Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia bình an, công việc hanh thông, lộc tài thăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Giãi tấm lòng thành cúi xin được phù hộ độ trì và chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cẩn cáo!
VĂN KHẤN NGÀY RẰM THÁNG TƯ ÂM LỊCH
Dưới đây là bài cúng theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa Thông tin được nhiều người sử dụng trong dịp lễ Rằm tháng 4.
Con kính lạy Hoàng thiên hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá, Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại
Tín chủ (chúng) con là:………………………………….Tuổi:………………
Ngụ tại:………………………………………………………………………………….
Hôm nay là ngày Rằm tháng 4, tín chủ chúng con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ………………, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng. Xin các ngài độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng vinh quang thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
******************************
Các ngày Đại Tiệc Tứ Phủ (Đạo Mẫu) Tháng tư:
- + Đại Lễ Nhập Hạ
- + Ngày 01/4: Tiệc Vương Khảo Trần Triều Thân Vương An Sinh Vương Truy Phong Khâm Minh Đại Vương
- + Ngày 12/4 :Tiệc Chúa Thác Bờ (Có nơi ghi là 1 tháng 4)
- + Ngày 18/4: Tiệc Chầu Bà Đệ Tam Thoải Phủ
- + Ngày 19/4: Tiệc Quan Hoàng Lục Thanh Hà
- + Ngày 24/4: Tiệc Trần Triều Vương Tử Đệ Nhất Hưng Vũ Đại Vương
- + Ngày 24/4: Tiệc Quan Lớn Đệ Tứ Khâm Sai
Các ngày lễ hội âm lịch tháng 4 của Việt Nam
Tháng 4 âm lịch (thông thường là tháng 5 dương) là khoảng thời gian chuẩn bị vào hạ, và chúng ta chuẩn bị đón hè bằng việc bắt đầu rục rịch với những kế hoạch du lịch.
Lễ Phật Đản (15/4)
Lễ Phật Đản là ngày lễ Phật giáo truyền thống, ngày lễ được tổ chức để kỷ niệm ngày xuất thế và tưởng nhớ Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Kể từ năm 1999, Lễ Phật Đản đã được Liên Hợp Quốc công nhận là ngày lễ hội văn hóa tâm linh thế giới.
Lễ hội Gióng – Hà Nội [6 – 12/4 AL]
Hiện nay, rất nhiều khu vực ở Bắc bộ thờ phụng và tổ chức lễ thường niên tưởng nhớ Đức Phù Đổng Thiên vương Thánh Gióng. Tiêu biểu có thể kể đến: làng Phù Đổng (Gia Lâm, Hà Nội) nơi Đức Thánh Gióng ra đời, Phù Linh (huyện Sóc Sơn, Hà Nội) nơi Thánh Gióng hóa thân…
Và vào tháng 4 âm lịch, cụ thể là từ ngày 6 đến ngày 12, lễ hội Gióng sẽ được tổ chức tại làng Phù Đổng (tại xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội), với những nét đặc sắc văn hóa dân tộc đã được gìn giữ và lưu truyền cho đến tận ngày hôm nay.
Lễ hội Gióng là một trong những lễ hội truyền thống Việt Nam mở đầu với lễ tế thánh, lễ rước cờ từ đền Mẫu về đền Thượng với sự tham gia của hàng trăm người dân địa phương và cả du khách, người phương xa về tụ hội, thể hiện sức mạnh của đội quân Thánh Gióng và lòng đoàn kết của dân tộc. Và nghi thức lễ rước này sẽ diễn ra vào chính ngọ (giữa trưa) chứ không thực hiện vào buổi sáng như ở các lễ hội thông thường.
Sau nghi thức rước sẽ là hoạt động “đánh cờ” như một cách tái hiện và phục dựng trận chiến lúc xưa của Thánh Gióng và giặc Ân, bao gồm ba trận với hai hội trận ở bãi Đống Đàm và Soi Bia. Hai hội trận này tập trung tái hiện hình ảnh đội quân Thánh Gióng xuất quân đánh giặc Ân và giành chiến thắng. Đội binh sẽ gồm có: phường Áo đỏ, hai ông hiệu Tiểu cổ, phường Áo đen, ông Hổ, ông hiệu Chiêng, hiệu Trống, hiệu Trung Quân.
Màn “đánh cờ” thứ ba kết thúc cũng đồng nghĩa quân ta đã thắng lợi, các tướng giặc rời kiệu xin hàng. Đội quân Thánh Gióng trở về đền Thượng mở tiệc khao quân, mừng chiến thắng.
Bên cạnh nghi lễ truyền thống, Hội Gióng làng Phù Đổng còn thường có tổ chức các chương trình văn nghệ Tuồng, Chèo, Cải Lương..., các trò chơi dân gian và hoạt động thể thao, tiêu biểu là cờ tướng. Năm 2011 lễ hội Gióng đã chính thức được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể.
Hội chùa Dâu – tỉnh Bắc Ninh [8/4 AL]
Hội Dâu hàng năm được tổ chức tại chùa Dâu (xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ) vào ngày 8 tháng 4 (âm lịch) cũng chính là ngày Phật Đản (ngày sinh của Đức Thích Ca Mâu Ni). Đây là ngôi chùa được đánh giá là xưa nhất Việt Nam và hội chùa Dâu được mở mục đích chính là để cầu cho mưa thuận gió hòa và cuộc sống bình yên, phước lành.
Các nghi thức trong hội Chùa Dâu gồm có: rước Tứ Pháp về chùa (chính là các vị thần Mây, Sấm, Chớp, Mưa) diễn ra vào buổi sáng; buổi đêm sẽ có lễ rước Tứ Pháp đi “tuần nhiễu” một vòng khép kín từ đông sang tây nhằm mô tả chu kỳ quả đất xoay tròn, tạo ra năm tháng, bốn mùa.
Đặc biệt hội chùa Dâu còn có cuộc thi “Cướp nước” được đón đợi nhiều nhất, là cuộc thi chạy giữa bà Sấm (Pháp Lôi) với bà Mưa (Pháp Vũ). Thực chất đây chỉ là một tục bói nhằm dự đoán xem ai về đích trước để dự báo mùa màng. Nếu là bà Mưa thì năm ấy được mùa. Nếu là bà Sấm thì năm ấy ruộng đồng lắm sâu, nhiều đỉa, làm ăn trắc trở.
Hội đình Bình Thủy – TP. Cần Thơ [14 - 15/4 AL]
Hội đình Bình Thủy (hay còn gọi là lễ Thượng Điền) thường được tổ chức vào hai ngày 14 và 15 tháng 4 âm lịch hàng năm tại đền Bình Thủy (nằm trên đường Lê Hồng Phong, Tp. Cần Thơ), để cúng đất đai bắt đầu vụ mùa mới – đây có thể xem như một dịp hội gắn liền với phong tục và đời sống sản xuất nông nghiệp của địa phương này.
Hội đình thường bắt đầu bằng là lễ Túc Yết (cúng tế các vị tiền hiền khai khẩn, hậu hiền khai cơ, các vị có công với nước, có công xây dựng và bảo quản ngôi đình), sau sẽ đến lễ Chánh Tế (đọc văn tế ca ngợi thần linh, các bậc tiền hiền, hậu hiền…).
Phần hội của hội đình Bình Thủy cũng diễn ra vô cùng sôi nổi với các trò chơi dân gian như chọi gà, thi bắt vịt, kéo co, thi đấu vật...
Lễ hội cầu Ngư – tỉnh Quảng Bình – 14/4AL
Lễ hội cầu ngư là một lễ hội truyền thống nhằm cầu tài, cầu an, cầu mưa thuận gió hòa cho nhân dân xã Bảo Ninh, huyện Đồng Hới – một cù lao nằm dọc bờ biển Nhật Lệ, được tổ chức hàng năm vào dịp rằm tháng tư âm lịch tại địa phương.
Đây là một lễ hội thể hiện văn hóa tín ngưỡng của đồng bào vùng biển, mang đậm tính chất lễ hội dân gian và đặc trưng văn hóa của những con người duyên hải. Lễ hội cầu ngư tỉnh Quảng Bình cũng sẽ có các nghi thức lễ: các nghi lễ Rước văn, nghi lễ Vớt bạc, sau đó đến phần chính lễ (nghi thức rước “Ngài”).
Lễ hội Chol Chnam Chmay – An Giang [13 – 15/4 DL]
Lễ Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây có nghĩa là “Vào năm mới”, hay còn được gọi là “Tết năm mới” hoặc “Lễ chịu tuổi” - là lễ Tết lớn nhất trong năm của người Khmer ở đồng bằng Nam Bộ. Lễ hội truyền thống Việt Nam này thường kéo dài 3 ngày theo lịch Chétt (lịch Khmer), từ ngày 13 đến ngày 15 tháng 4 dương lịch tại những khu vực có cư dân Khmer sinh sống, tiêu biểu nhất có lẽ là tỉnh An Giang.
Vì thời điểm này chính là lúc cỏ cây trở nên tươi tốt đầy sức sống, nên người Khmer cho rằng đây chính là sự khởi đầu của một năm mới, gọi là Chôl Chnăm Thmây.
Thông thường, Tết Chol Chnam Chmay được tiến hành theo phong tục của người Khmer Nam bộ trong ba ngày theo những nghi lễ: lễ rước lịch “Maha Sangkran” (diễn ra vào giờ tốt (đã chọn) trong ngày 13, vị Acha hướng dẫn mọi người xếp hàng đi quanh chính điện làm lễ, sau đó mọi người lễ Phật tụng kinh mừng năm mới), lễ dâng cơm cho sư sãi (diễn ra vào buổi sáng ngày 14, các Phật Tử lên chùa lạy Phật, dâng cơm mời các nhà sư, đồng thời được các sư sãi làm lễ chúc phúc), lễ đắp núi cát (chiều ngày 14 – mọi người cầm một nắm cát sạch lên chùa đắp thành ngọn núi nhỏ ở chín hướng, tượng trưng cho cho vũ trụ và trung tâm của thế giới), lễ quy y cho núi, lễ xuất thể…
Ngày thứ 3 sẽ diễn ra lễ tắm Phật, với nghi thức dùng nước tinh khiết có ướp nước hoa, sau đó dùng nhành hoa vẩy lên tượng Phật. Sau ba ngày lễ Tết, đồng bào Khmer lại quay về cuộc sống bình thường và sẵn sàng bước vào vụ mùa mới.Bên cạnh phần nghi lễ, Tết Chol Chnam Chmay còn có rất nhiều các hoạt động vui chơi giải trí khác, có thể kể đến: múa dù-kê, rô-băm, lâm-thôl... vô cùng sôi nổi và thú vị.
Lễ hội Miếu Bà Chúa Xứ - An Giang [23 – 27/4 AL]
Lễ hội Miếu Bà Chúa Xứ (còn gọi là lễ Vía Bà) hàng năm sẽ diễn ra vào đêm 23 đến ngày 27 tháng 4 âm lịch tại Miếu Bà Chúa Xứ (phường Núi Sam, thị xã Châu Đốc, tỉnh An Giang).
Phần lễ của lễ Vía Bà gồm năm lễ: Lễ tắm Bà (diễn ra vào nửa đêm 23 cho đến rạng sáng 24 – là nghi thức lau bụi, thay áo mão cho tượng Bà; bộ phục cũ của Bà sẽ được cắt nhỏ phân phát cho người đi hội và được xem như một lá bùa hộ mênh may mắn); Lễ thỉnh sắc Thoại Ngọc Hầu về Miếu Bà (nghi thức thỉnh Sắc rước bài vị của Ngọc Hầu Nguyễn văn Thoại – người đã có công khai phá vùng đất này, bà nhị phẩm Trương Thị Miệt, và bài vị Hội đồng từ lăng Thoại Ngọc Hầu ở đối diện miếu Bà, thường diễn ra vào chiều ngày 24).
Ngoài ra còn có lễ Túc Yết (lễ rước phẩm vật cúng gồm một con heo trắng, một đĩa đựng huyết có ít lông heo gọi chung là "mao huyết", một mâm xôi, một mâm trái cây, một mâm trầu cau, một đĩa gạo muối, diễn ra vào 0 giờ đêm 25). Lễ xây chầu (ông chánh bái sẽ vẩy nhành dương nhúng nước xung quanh, sau đó đánh ba hồi trống và xướng "ca công tiếp giá" để khai hội hát bộ với các tuồng thường được diễn là: Trần Bình Trọng, Sát Thát, Lưu Kim Đính, Trưng Nữ Vương...) và Lễ Chánh tế (nghi thức tương tự cúng “túc yết”, diễn ra vào 4 giờ sáng ngày 26).
Phần hội của lễ hội Miếu Bà Chúa Xứ cũng vô cùng đặc sắc, với các màn trình diễn nghệ thuật dân gian bắt mắt và độc đáo, như: múa lân, múa mâm thao, múa đĩa chén...
