Hàng năm, từ ngày mùng 3 đến mùng 7 Tết là nhà nhà lại tổ chức lễ hoá vàng để cảm tạ thần linh và đưa gia tiên về âm giới. Vậy trong lễ hoá vàng này, chúng ta cần chuẩn bị những gì? Văn khấn ra sao và có cần kiêng kỵ gì không?
Hãy cùng Tamlinh.org tìm hiểu.
Theo truyền thống xưa, sau khi mời Tổ tiên về dự 3 ngày Tết với con cháu vào ngày 30 Tết (nếu tháng thiếu thì vào ngày 29 Tết), đến ngày mùng 3 Tết hoặc ngày khai hạ mồng bảy Tết, là ngày cuối cùng, tiệc xuân đã mãn, con cháu lại cáo lễ để tiễn đưa Tổ tiên trở về âm cảnh.
Điều quan trọng nhất là phải có lễ tạ gia tiên, gia thần và chư vị thánh thần, phật. Theo quan niệm dân gian, có lễ tạ thì tấm lòng của chủ nhà mới được người âm chứng giám. Đây cũng chính là lý do mà lễ hoá vàng hết Tết trở nên quan trọng.
Hoá vàng hết Tết vào ngày nào đúng nhất?
Các cụ ngày xưa quan niệm: "Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy" - Mùng 3 vẫn là ngày Tết thầy, nên để tổ tiên vẫn ở lại ăn Tết với con cháu. Mùng 4 và mùng 5 mới là ngày tiễn các cụ về cõi vĩnh hằng.
Nhưng lễ cúng đưa không cố định vào ngày mùng 3 hay mùng 4 Tết. Lễ cúng đưa hoàn toàn có thể tổ chức vào ngày mùng 2 tết. Nói như vậy là bởi lẽ, trước đó trong lễ cúng Tất niên thì gia chủ đã mời ông bà tổ tiên về bàn thờ ăn tết với con cháu, sau ngày mùng 1 Tết đầu năm thì ta hoàn toàn có thể tổ chức lễ cúng đưa vào trưa mùng 2 tết.
Nhưng việc chọn ngày làm lễ hóa vàng cũng tùy thuộc vào mỗi gia đình, chủ yếu từ mùng 3 đến khoảng mùng 7 Tết. Theo dân gian, ngày mùng 10 Âm lịch được gọi là ngày vía Thần tài nên thường các gia đình sẽ tiến hành lễ hóa vàng trước ngày này.
Gia đình có nhiều anh em không ở chung nhà có thể làm lễ hoá vàng khác ngày nhau và sắp xếp để người anh lớn nhất hoặc người có cha mẹ ở chung thì làm lễ hoá vàng cuối cùng.
Ý nghĩa lễ tạ, hoá vàng hết tết đầu năm mới
Lễ hoá vàng là một lễ cúng trong dịp Tết Nguyên đán nhằm đưa tiễn ông, bà mình về lại âm cảnh. Lúc đó, con cháu trong nhà mới thực sự hết Tết và chính thức được ra khỏi nhà để hỏi thăm, mở rộng mối quan hệ với bạn bè hay đối tác làm ăn...
Nghi lễ này còn có dụng ý nhắc nhở, khuyên răn con người ta nhớ về cội nguồn, về đạo lý làm người.
Đồng thời, tục hoá vàng cũng dựa trên tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, vật hoá vàng thường gắn với đời sống thường nhật, để thấy con người ở thế giới bên kia sống gần với dương gian. Tục này nhằm cung cấp cho người đã khuất tiền, quần áo (giấy), gậy đi đường (cây mía).
Chuẩn bị cho lễ hoá vàng như thế nào?
Lễ vật dâng cúng trong lễ tạ năm mới gồm:
- Nhang (Hương)
- Hoa
- Ngũ quả
- Trầu cau
- Rượu
- Đèn nến
- Bánh kẹo
- Mâm lễ mặn hoặc chay cùng các món ăn ngày Tết đầy đủ, tinh khiết.
Chuẩn bị mâm cơm cúng cho lễ hoá vàng
Lễ vật hóa vàng thường được chuẩn bị giống với đồ lễ cúng gia tiên của gia chủ, thường gồm: hương, hoa, ngũ quả, vàng mã, đèn, nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét), xôi.
(ảnh: Phụ nữ)
Cùng với đó là mâm cỗ mặn hoặc cỗ chay với các món mang đặc trưng ngày Tết.
Nếu là cỗ mặn thì không thể thiếu con gà trống, bát canh, đĩa xào, giò, hay nem rán. Sau đó, con cháu trong nhà sẽ lễ tạ thần Phật, gia tiên.
Văn khấn lễ tạ năm mới (lễ hóa vàng)
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần
- Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
- Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm …………………
Chúng con là: ……………………………tuổi……………… Hiện cư ngụ tại ……………………………………………….
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần).
Sau khi lễ, các gia chủ sẽ hóa vàng.
Phần tiền, vàng của gia thần phải hóa trước, tiền vàng, đồ dùng của tổ tiên hóa sau.
Theo tục xưa, tại nơi đốt vàng mã, người ta thường đặt hai cây mía dài để làm “đòn gánh” cho vàng cho người ở cõi âm, cũng là vũ khí để xua đuổi quỷ dữ.
Nhiều người cho rằng càng đốt nhiều vàng mã thì càng thể hiện lòng thành, càng thể hiện lòng thành kính dâng lên tổ tiên. Tuy nhiên, việc đốt quá nhiều vàng mã có thể dẫn đến sự lãng phí tiền của một cách không cần thiết và còn gây ảnh hưởng đến môi trường. Điều quan trọng là bàn thờ cần hương khói đầy đủ trong 3 ngày Tết và các nghi lễ khấn cúng được thực hiện với sự thành tâm và kính cẩn.
Tamlinh.org (Tổng hợp)
