Tây An, Bắc Kinh, Nam Kinh và Lạc Dương là bốn cố đô lớn của Trung Quốc. Bốn nơi này có những lợi thế phong thuỷ gì?
Lăng Tần Thuỷ Hoàng, Cố Cung, hang Long Môn… là những di sản nổi tiếng thế giới của Trung Quốc. Trong hàng triệu lượt du khách từng đến những nơi này, liệu có ai từng thắc mắc tại sao các quân vương Trung Hoa xưa lại lựa chọn những nơi này?
Các triều đại Trung Hoa đều xem trọng phong thuỷ, vậy những cố đô lớn có đồng thời là những long mạch phong thuỷ?
Các công trình tiêu biểu của bốn đô thị Tây An, Bắc Kinh, Nam Kinh, Lạc Dương (kknews)
Lạc Dương
Địa thế Lạc Dương nhìn từ trên cao (Google map)
Lạc Dương là kinh đô của 9 triều đại Trung Hoa, được xem là cái nôi của văn minh người Hán. Nơi này có núi đồi ôm bốn phía; những dãy núi "xương sống" của Trung Nguyên như Tần Lĩnh, Phục Ngưu, Hùng Nhĩ, Ngoại Phương, Thiều Sơn nối tiếp nhau tạo thành bức màn quanh đô thị. Sông Lạc Thuỷ chảy uốn quanh, đi giữa những dãy núi tạo cho Lạc Dương thế "dễ thủ khó công".
Thế phong thuỷ độc đáo của Lạc Dương đã được cổ nhân Trung Hoa tổng kết: "Thành Lạc Dương, Bắc dựa Mang Sơn, Nam trông Y Khuyết, Lạc Thuỷ chảy quanh, Đông tựa Hổ Lao, Tây trông Hàm Cốc, là nơi núi sông triều bái, hình thế đứng đầu thiên hạ".
Nam Kinh
Địa thế Nam Kinh nhìn từ trên cao (Google map)
Nam Kinh, thời cổ có tên Kim Lăng, là cố đô của 6 triều đại Trung Hoa. Nam Kinh có Trường Giang cùng hai hồ Huyền Vũ và Mạc Sầu ở phía Bắc, xung quanh có núi non trùng điệp.
Phía Tây Nam Kinh là thành Thạch Đầu có thế đất "hổ ngồi", ở phía Đông Bắc lại có Chung Sơn với thế "rồng cuộn".
Hai vị trí phong thuỷ này khiến Nam Kinh được mệnh danh là nơi "Rồng cuộn hổ ngồi". Các dãy núi Chung Sơn, Thạch Đầu, Thanh Long, Phương Sơn… ở quanh bốn phía tạo cho Nam Kinh một địa thế mà phong thuỷ học gọi là "Tứ Tượng: Thanh Long, Bạch Hổ, Chu Tước, Huyền Vũ".
Trường Giang là hệ thống sông lớn nhất Trung Quốc nên vị trí hạ du Trường Giang khiến Nam Kinh có thêm ưu thế "nắm lấy Trường Giang mà thành nơi đô hội của thiên hạ".
Bắc Kinh
Bắc Kinh có lịch sử đô thành khoảng 3.000 năm. Ở phía Tây, dãy núi Thái Hành chạy hướng Nam – Bắc.
Ở phía Bắc, Yên Sơn trùng điệp là bình phong che chắn Bắc Kinh. Hai dãy núi hội tụ lại tạo thành thế "hai rồng chầu Kinh Sư", đồng thời trở thành hai tay tựa của địa thế "ngai vàng".
Sông Vĩnh Định bắt nguồn trên núi cao, xuống đến đồng bằng mở rộng dòng chảy. Hình thế núi sông tạo cho Bắc Kinh thế "tựa núi trông sông", tụ linh khí vào một điểm, thành bố cục phong thuỷ hoàn hảo.
Tây An
Địa thế Tây An nhìn từ trên cao (Google map)
Tây An là tên hiện đại của Trường An, là cố đô mười ba triều đại. Vị trí Tây An ở trung tâm bình nguyên Quan Trung, mà Quan Trung bốn phía đều là núi, hệ thống sông ở giữa tạo thành hào nước thiên nhiên. Phía Nam có các núi Chung Nam, Thủ Dương, Thái Bạch và dãy Tần Lĩnh đồ sộ.
Phía Tây có các núi Lục Bàn, Lũng Sơn, Kỳ Sơn che chắn. Phía Bắc có cao nguyên Thiểm Bắc án ngữ. Phía Đông có Ly Sơn và Hoa Sơn tạo thành bình phong tự nhiên.
Ở vòng ngoài, Hoàng Hà tạo thành một hào nước tự nhiên bao bọc phía Tây Bắc, Đông Bắc, Chính Bắc của Quan Trung.
Ở trung tâm của bình nguyên, các sông Vị, Kinh, Lạc, Bá, Phong, Sản, Hào, Linh Chiếu chảy xuôi hướng Tây – Đông tạo thành địa thế "bát thuỷ nhiễu Trường An". Các thư tịch Trung Hoa tổng kết: "Đất Trường An, ấy là xương sống của thiên hạ, đầu rồng của Trung Nguyên".
Nguồn: SH