Lễ cúng giao thừa hay lễ Trừ tịch là nghi lễ diễn ra vào giờ phút cuối cùng của năm cũ chuẩn bị bước qua năm mới. Với ý nghĩa để lại những cái cũ, những cái xui rủi và nghênh đón may mắn, tài lộc để bắt đầu một năm mới bình an hơn, thịnh vượng hơn. Vì vậy, cúng giao thừa là nghi lễ không thể thiếu trong các gia đình Việt.
Theo truyền thống xưa, lễ Trừ tịch còn để “trừ khử ma quỷ”, nghi lễ này diễn ra ngay vào lúc giao thừa nên mọi người thường gọi chung là lễ cúng Giao thừa.
Lễ Trừ tịch của người Việt Nam không khác người Trung Hoa, là một lễ diệt trừ ma quỷ, phá tan sự u tối. Phong tục Trung Hoa xưa vào ngày Trừ tịch, tức là ngày 30 Tết có dùng 120 trẻ con trạc chín mười tuổi, mặc áo thâm, đội mũ đỏ, cầm trống vừa đi đường vừa đánh để trừ khử ma quỷ, do đó có danh từ Trừ tịch.
Hướng dẫn cách cúng giao thừa:
Vào chiều 30 Tết, các gia đình sẽ sum họp để làm lễ tất niên, mời các cụ về ăn Tết. Rồi đọc văn khấn cúng giao thừa trong nhà đêm 30 tết.
Vào thời khắc giao thừa (đúng 12 giờ đêm 30 tháng Chạp), các gia đình sẽ chuẩn bị 2 mâm cúng – cúng Quan Thần và Gia Tiên. Nhưng để tránh gấp gáp thì 12 giờ trưa ngày 30/chạp (năm cũ), chúng ta hãy trưng bày hương đăng hoa quả, bánh mứt trên bàn thờ trước, nên làm sao cho tươm tất là quý. Đến 23 giờ 30 thắp nhang đèn, mọi người mặc áo quần chỉnh tề và bắt đầu hành lễ.
- + Mâm cúng Quan Thần sẽ được tiến hành ở ngoài trời để tiễn người nhà trời đã cai quản hạ giới và tiếp đón vị mới xuống cai quản công việc.
- + Sau khi cúng giao thừa ngoài trời (ngoài sân), gia chủ sẽ khấn Thổ công, tức là vị thần cai quản trong nhà để xin phép cho tổ tiên về ăn Tết.
Sau khi cung kính bày lễ lên bàn thờ thì đốt nến (đèn), thắp hương, tất cả các thành viên trong gia đình đứng trang nghiêm trước bàn thờ Gia tiên và thực hiện nghi lễ cầu khấn khấn tổ tiên. Cầu cho các cụ phù hộ độ trì năm mới trong nhà có nhiều may mắn, an khang thịnh vượng, sức khỏe tốt.
Lưu ý: phải cắm hương ngay ngắn, không được cắm nghiêng. Khi thắp hương lên mọi người chỉ cần cắm mỗi bát một nén hương.
Lễ Vật Cúng Giao Thừa:
- + Hương
- + Hoa
- + Tờ sớ bài cúng giao thừa trong nhà nếu không có thì dùng cái khác.
- + Tiền vàng
- + Đèn nến
- + Một chiếc mũ chuồn mua của hàng mã (giống trong Tuồng Chèo), chính là mũ để cúng tế vị thần.
- + Trầu cau
- + Rượu, bia và các loại đồ uống khác
- + Bánh kẹo
- + Mâm cỗ mặn ngày Tết đầy đặn, thơm ngon, tinh khiết với bánh chưng, giò – chả, thủ lợn hoặc con gà trống luộc, các loại xôi, các món ăn mặn khác tùy theo nhu cầu của gia đình.
Bài Văn Khấn Cúng Giao Thừa:
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật,
Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật.
Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần.
Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh,
Nay phút Giao thừa năm cũ Kỷ Hợi với năm mới Canh Tý.
Chúng con là :…………………….………sinh năm: ………….
Hành canh: ...Thập...Tuế (ví dụ: 64 tuổi, 6 là lục, 4 là tứ, Thập và Tuế có sẵn, ghép Lục trước Tứ sau thành Lục Thập Tứ Tuế)
Ngụ tại số nhà ………, ấp/khu phố …………………………………….., xã/phường………………………….…., quận/huyện/thành phố ……….., tỉnh/thành phố ……………………………………………………………
Phút Giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật ( lạy)
Nam mô A-di-đà Phật ( lạy)
Nam mô A-di-đà Phật ( lạy)
Tamlinh.org
