Người xưa có câu: "Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng" hay "Lễ Phật quanh năm không bằng rằm tháng Giêng". Vậy ngày giờ tốt nhất để cúng rằm tháng giêng năm Canh Tý là gì? Cách cúng, bài khấn ra sao? Rằm tháng giêng cúng trên chùa thì nên khấn thế nào để cầu bình an may mắn?
Rằm tháng Giêng là thời điểm quan trọng, khí đất, khí trời rất tốt, thời tiết bớt lạnh, mọi vật đều trong trạng thái sung mãn. Đây là điều kiện thuận lợi để mọi vật khởi sự sinh sôi, là thời điểm tốt để bắt đầu mọi việc trong một năm mới.
Rằm Tháng Giêng cũng kỷ niệm ngày Đức Phật tuyên bố đạo tròn duyên mãn sau 45 năm hoằng đạo và Ngài sẽ viên tịch trong ba tháng nữa. Đối với Phật Tử thì ngày rằm đầu năm mới là dịp lý tưởng để lễ bái chư Phật, Bồ-tát, cúng dường Tăng Ni, làm nhiều việc thiện. Theo chư Thầy, Ngày rằm tháng Giêng, nếu làm điều thiện sẽ nhân lên nhiều lần, nếu làm điều ác cũng nhân lên nhiều lần. Nếu làm điều tốt lành vào ngày ấy, công đức sẽ nhân lên gấp bội.
Theo tục xưa, cúng Rằm tháng Giêng vào ngày chính Rằm (15 âm lịch) là tốt nhất. Bởi đây là thời điểm trăng sáng nhất đầu năm Canh Tý. Cũng chính lúc này, Đức Phật giáng lâm, gia ân độ trì chúng sinh, thành tâm cầu khấn ắt sở cầu như nguyện, cả năm bình an, may mắn.
Thời gian cúng rằm tháng giêng tốt nhất
Giờ cúng Rằm tốt nhất là giờ Ngọ (từ 11h đến 13h), tốt hơn cả là chính Ngọ. Ngoài ra, trong ngày 15/1 âm lịch, các khung giờ tốt còn có
- - Giờ Thìn (7h-9h)
- - Giờ Ngọ (11h-13h)
- - Và giờ Mùi (13h-15h).
Tuy nhiên, nếu không sắp xếp được thời gian, các gia đình có thể tiến hành cúng Rằm tháng Giêng trước 1 ngày, tức ngày 14/1 âm lịch. Trong ngày này, giờ cúng đẹp gồm:
- - Giờ Thìn (7h-9h)
- - Giờ Tị (9h-11h)
- - Giờ Thân (15h-17h)
- - Giờ Dậu (17h-19h).
Chuẩn bị mâm cỗ cúng rằm tháng giêng
Gia đình chuẩn bị mâm cỗ cũng không cần phải mâm cao cỗ đầy thật thịnh soạn mà chỉ cần mâm cỗ đầy đủ, tươm tất, sạch sẽ, phù hợp với nhu cầu cũng như điều kiện kinh tế của gia đình. Điều quan trọng nhất trong nghi lễ cúng này là mọi người phải thể hiện được tấm lòng biết ơn và thành kính đối với ông bà, tổ tiên của mình, từ đó gửi gắm mong muốn về một năm mới bình an, hạnh phúc.
Cúng Rằm tháng Giêng thường có 2 cỗ: Cỗ chay dâng Phật, cỗ mặn cúng gia tiên.
Đồ cúng có đầy đủ:
- - Hương hoa
- - Đèn nến
- - Rượu trắng
- - Vàng mã
- - Trầu cau.
Cỗ chay dâng Phật bao gồm:
- - Trái cây
- - Hoa tươi
- - Chè xôi (bánh trôi, bánh chay...)
- - Các món đậu
- - Canh xào không thêm nhiều gia vị, hương liệu.
Cỗ mặn cúng Gia Tiên:
- - Gà trống
- - Bánh chưng bánh tét
- - Xôi gấc
- - Bát cơm cúng
- - Và có thể thêm các món như: chân giò bó luộc hoặc giò chả, dưa muối, bát canh, bát miến, nước chấm, các món cá .... tùy theo nhu cầu và kinh tế của từng gia đình.
Tuy nhiên ngoài món mặn thì cần thêm đĩa hoa quả: chuối, quất, táo, cam, đào, đu đủ, xoài, sung, dừa, mãng cầu... ngũ quả là được.
Địa điểm cúng rằm tháng giêng
Cúng Phật:
- Nếu gia đình có ban thờ Phật thì có thể cúng tại nhà
- Với những gia đình không thờ Phật tại nhà thì ta có thể làm lễ cúng tại Chùa.
Cúng Gia Tiên thì chúng ta sẽ cúng tại gia đình chứ không mang lên Chùa.
Bài khấn cúng Gia Tiên trong rằm tháng giêng tại nhà
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: .................
Ngụ tại:.............................................
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm Canh Tý, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ................... nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời Ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy).
*********************************************
Cúng rằm tháng giêng trên chùa
Khi đi lễ chùa, nếu là Phật tử thì có thể ngồi trước bàn thờ Phật tụng một thời kinh Phổ Môn, hoặc kinh Dược Sư để cầu bình an cho gia đạo. Nếu các bạn không tụng kinh được thì có thể dâng hương và tụng đọc bài lễ bái Tam Bảo dưới đây:
" Dốc lòng kính lễ Phật Pháp Tăng thường ở khắp mười phương. ( 3 lần, mỗi lần lạy 1 lạy )
(Cầm 3 nén hương quỳ đọc tiếp)
Nguyện mây hương lành này,
Biến khắp mười phương giới,
Trong có vô biên Phật,
Vô lượng hương trang nghiêm,
Viên mãn đạo Bồ Tát,
Thành tựu hương Như Lai. (1 lạy, và cắm hương vào bát hương)
Dâng hương cúng dàng rồi, dốc lòng kính lễ Phật Pháp Tăng thường ở khắp mười phương. ( 1 lạy).
Phật thân rực rỡ tựa kim san
Thanh tịnh không gì thể sánh ngang
Vô Thượng Chí Tôn công đức mãn
Cúi đầu con lạy Phật Sơn Vương.
Phật đức bao la như đại dương
Bảo châu tàng chứa đủ bên trong
Trí tuệ vô biên vô lượng đức
Đại định uy linh giác vẹn toàn.
Phật tại Chân Như pháp giới tàng
Không sắc không hình chẳng bụi mang
Chúng sinh bái vọng muôn hình Phật
Bỗng thấy tai nàn tận hóa tan.
Án phạ nhật ra hồng. (3 lần)
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Tận hư không biến pháp giới quá hiện vị lai thập phương chư Phật, tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng thường trụ Tam Bảo. ( 1 lạy)
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Sa Bà Giáo Chủ Bản Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật, Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát, Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát, Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát, Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát ( 1 lạy).
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Tây phương Cực Lạc thế giới Đại từ Đại bi A Di Đà Phật, Đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát, Đại Thế Chí Bồ Tát, Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát, Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. ( 1 lạy )
Con nay đều vì bốn ân, ba cõi pháp giới chúng sinh, nguyện xin ba chướng tiêu trừ, dốc lòng sám hối. (1 lạy)
(Quỳ đọc) Chí tâm sám hối:
Xưa kia gây nên bao ác nghiệp
Đều vì ba độc: tham, sân, si
Bởi thân, miệng, ý phát sinh ra
Hết thảy con nay xin sám hối.
Như vậy tất thảy bao nghiệp chướng
Ắt hẳn tiêu diệt không tàn dư
Niệm niệm âm vang tận pháp giới
Độ khắp chúng sinh nhập Bất Thoái. (1 lạy)
Sám hối phát nguyện rồi, chúng con kính lễ Đức Phật Thích Ca, Phật A Di Đà và chư Phật ở khắp mười phương. (1 lạy)
*******************************************
Tuy nhiên, dù có đi lễ trên chùa hay không các bạn vẫn cần phải hiểu
- - Việc đi lễ dù vào thời điểm nào cũng là điều tốt cả. Không cứ gì rằm tháng giêng hay mùng 1.
- - Đi lễ chính là để tâm an, tiếp là để thể hiện tín ngưỡng với Phật Thánh, tiếp là để sám hối sân si trong cuộc sống, giúp cho tâm được giác ngộ để sống tốt hơn, lương thiện hơn, sau là để mong bề trên che chở cho cuộc sống thêm hanh thông thuận lợi
- - Việc đi lễ hay cúng lễ ở bất cứ đâu không thể biến không thành có mà chỉ có thể biến có thành tốt hơn, biến nỗ lực ra kết quả.
Vậy nên đừng nghĩ chỉ cần cúng lễ thật to, đi lễ thật nhiều - không cần làm gì là sẽ có hết. Bởi cách sống chính là hạt mầm, hạt gì thì sẽ mọc thành cây đó. Hạt tốt thì cây tốt quả thiện, hạt xấu thì cây xấu quả ác. Đi lễ sẽ giúp cho quá trình từ hạt thành cây được nhanh hơn.
- Người lười biếng, không làm, không cố gắng thì lễ nhiều cũng đâu ra mà có lộc
- Người sinh hoạt vô tổ chức, rượu bia thuốc lá, bay lắc cần ke thì đâu ra mà sức khoẻ dồi dào
- Người tâm thái không tốt, mưu hèn kế bẩn, khôn lỏi quỵt nợ lợi dụng thiên hạ thì đâu ra mà bình an
- Người hay lang chạ, kén cá chọn canh, mắt để trên đầu, cái tôi quá lớn thì đâu ra mà tình duyên thuận lợi
- ......................
Vậy nên lễ bái đến đâu, tinh thông thế nào ... cốt yếu vẫn phải từ cách sống cá nhân.
Sống không đủ tốt, không chịu cố gắng - lễ nhiều cũng vô dụng
Sống đủ tốt, tâm hướng thiện, nỗ lực đủ sâu, chăm chỉ cần cù, tâm thái bình hoà - trước mắt khó khăn nhưng sẽ sớm được thành tựu, sớm được an yên.
Tamlinh.org (tổng hợp)
